فيبروم، بيماري شايع درزنان
فيبروييد رحمي يا همان فيبروم رحمي يك تومور خوشخيم است كه از سلولهاي غيرطبيعي در ديواره عضلاني رحم تشكيل شده است يعني به صورت تودهاي است كه در اندازههاي مختلف ايجاد ميشود، اين تودهها در 20 تا 25 درصد موارد در سنين باروري يعني سنين قبل از يائسگي ديده ميشوند كه البته بر حسب مكان آن در رحم 3 نوع اصلي فيبروييد وجود دارد. نوع زير سروزي آن روي سطح خارجي رحم ظاهر ميشود، نوع داخل ديوارهاي آن به ديواره رحم محدود است و نوع زيرمخاطي هم در سطح داخلي رحم پديدار ميشود. فراموش نكنيم كه فيبروييدها ندرتا گردن رحم را درگير ميكنند.
رشد تومور فيبروييد
رشد اين تومور توسط هورمون استروژن و پروژسترون تحريك ميشود و بعد از سن يائسگي چون ميزان اين هورمونها پايين ميآيد در نتيجه اين تومور كوچك ميشود. اين بيماري در خانمهاي سياهپوست 2 برابر شايعتر از خانمهاي سفيدپوست است، ولي هنوز علت قطعي آن مشخص نشده. خوشبختانه عليرغم درصد بالاي ابتلا، اين تومور يك تومور خوشخيم محسوب ميشود.
علايم شايع تومورهاي خوش خيم رحم
اين بيماري معمولا بدون علامت است، ولي به طور كلي علائم باليني اين بيماري عبارت است از خونريزيهاي حجيم و طولاني و كاهش فواصل بين قاعدگيها، احساس فشار روي مثانه، درد و فشار لگني، مقاربت دردناك يا خونريزي پس از مقاربت از ديگر علائم شايع اين بيماري است. در ضمن از عوارض اين بيماري كمخوني همراه با ضعف و خستگي و رنگپريدگي است.
راه خاصي براي پيشگيري از اين بيماري وجود ندارد، اما اجتناب از مصرف هورمونهاي زنانه ممكن است رشد فيبروييدها را كمتر كند.
عوارض احتمالي
عوارضي كه در زمان بارداري ميتواند رخ دهد، عبارت است از: 1 سقط خود به خودي (معمولا در نوع زيرمخاطي فيبروييد) 2 زايمان زودرس (معمولا در فيبروييدهاي بزرگ) و 3 امكان جدا شدن جفت وقتي كه جفت روي فيبروييد قرار گرفته باشد (در مواردي كه فيبروييد بزرگ است رشد جنين ممكن است به خطر افتد، زيرا خون بيشتري به سوي فيبروييد جريان مييابد و كمتر به جفت ميرسد.)
از ديگر عوارض اين بيماري اين است كه امكان دارد فيبروييد پس از جراحي دوباره عود كند و سرطاني شدن فيبروييد در كمتر از 5/0 درصد موارد رخ ميدهد كه معمولا با رشد سريع تومور خود را نشان ميدهد. البته اگر قبل از يائسگي جراحي ضرورت نداشته باشد، معمولا اين تومورها پس از يائسگي بدون درمان كوچك ميشوند. در صورتي كه جراحي ضرورت داشته باشد بيمار بستري ميشود. فيبروييدها در صورتي نياز به جراحي دارند كه خونريزي بيش از اندازه باشد يا ايجاد علائمي كه در حامله شدن يا حاملگي خلل وارد ميآورند يا سرطاني شدن يا اندازه بزرگ فيبروييدها.
راههاي تشخيص بيماري و درمان
از آنجايي كه اين بيماري در بعضي افراد بدون درد است ممكن است با يك معاينه سالانه توسط پزشك تشخيص داده شود كه با معاينه شكم قابل لمس ميباشد و با انجام سونوگرافي تشخيص، كامل شود.
فيبروييد رحمي يا همان فيبروم رحمي يك تومور خوشخيم است كه از سلولهاي غيرطبيعي در ديواره عضلاني رحم تشكيل شده است. يعني به صورت تودهاي است كه در اندازههاي مختلف ايجاد ميشود
در مورد درمان بر حسب علائم و نيز نتايج اقدامات تشخيصي مختص هر بيمار، تصميمگيري خواهد شد و در مواردي كه علائم خفيف هستند و اندازه فيبروييد كوچك است امكان دارد نيازي به درمان وجود نداشته باشد و توصيه شود كه بيمار پس از 12 6 ماه مجددا براي معاينه مراجعه كند و تحتنظر باشد.
ولي در بعضي از موارد ممكن است توصيه به جراحي شود و انواع روشهاي مختلف جراحي وجود دارد اگر جراحي محدود باشد و فقط بخواهند فيبروم را بردارند با لاپاراسكوپي كه با يك برش كوچك زير ناف و با دستگاهي كه داخل شكم ميرود عمل انجام ميشود.
در عمل لاپراسكوپي شكم باز ميشود و عمل وسيعتر است. چند روش جراحي نيز براي فيبروم رحمي وجود دارد:
1. برداشت بافت فيبريدي و گذاشتن بخشهاي سالم رحم كه به آن ميومكتومي ميگويند.
2. بريدن رگهاي خونرسان به بافت فيبريدي باعث فروكش كردن رشد آنها ميشود.
3. برداشت رحم (هيستروكتومي) كه تنها راه اطمينانبخش براي درمان فيبروم رحمي است.
چگونگي درمان
استروژن موجود در قرصهاي ضدبارداري با دوز كم چندان خطر مهمي ندارند اما استروژن با دوز زياد ممكن است باعث بزرگ شدن فيبروييدها شود. اگر ضرورت يابد به فكر استفاده از ساير روشهاي جلوگيري باشيد. امكان دارد براي به حداقل رساندن خونريزي رحمي مصرف پروژستينها توصيه شود براي تخفيف درد هم استفاده از داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي توصيه ميشود.
همچنين براي كمخوني ناشي از خونريزي، مكمل آهن داده ميشود.
داروي هورموني محرك گنادوتروپين باعث بروز يائسگي مصنوعي و سريع شده به طوري كه خونريزي متوقف و اندازه فيبروييد كوچك ميشود. البته اين نوع دارو نبايد بيش از 6 ماه مورد استفاده قرار گيرد. همچنين بايد بدانيد كه براي مبتلايان به فيبروم رحمي محدوديت فعاليتي خاصي توصيه نميشود مگر آن كه براي درمان آنها از روشهاي جراحي باز يا لاپاراسكوپي استفاده شده باشد كه در اين صورت بايد مدتي را كه پزشك توصيه كرده است از فعاليت شديد پرهيز كرده تا وضعيت عمومي بيمار به حال اول بازگردد.
منبع